Telefonu sattıktan sonra içindeki kişisel dosyalarınızın istenmeyen ellere geçmesi herkesi endişelendiren bir olasılıktır. Gazete ve televizyon haberlerine de konu olan bu tür hikayeler son zamanlarda oldukça arttı. Dolayısıyla endişenmekte haklısınız. E-maillerinizin okunması, rehberinizin ele geçirilmesi, whatsapp mesajlarının fotoğraf ve videolarının kopyalanması sizi birçok istenmeyen durumla karşı karşıya bırakabilir.
İyi haber; çoğu telefon, cihazla işiniz bittiğinde verilerinizi güvenli bir şekilde kaldırmada oldukça başarılıdır. Telefonunuzu satmadan önce kendinizi korumak için gereken önlemleri yazının devamında bulacaksınız.
Ne tür akıllı telefon kullanırsanız yapın, telefonunuzdaki dosyaları silmek dışında kontrol etmeniz gereken birkaç temel şey var:
Bütün bunları hallettiğinizi farz edersek, geriye kalan tek şey cihazınızın dahili belleğidir. iOS ve Android telefondaki herşeyi silmek biraz farklılık arzetse de her ikisinde de oldukça açık ve kolaydır.
Yazının geri kalan kısmında dahili belleğinizin güvenliğini sağlama konusunu anlatacağız, ancak önce flash belleğin nasıl çalıştığına dair biraz açıklama yapmak önemli. Normal plakalı manyetik sabit sürücülerden bildiğiniz gibi, siz bir dosyayı sildikten sonra veriler gerçekten silinmez. Akıllı telefonunuzun dahili flaş belleği tamamen aynı değil. Bir manyetik depolama ortamı olmadığı için, HDD'deki verileri kurtarmak için kullanılan yöntemler, telefon için aynı olmayacaktır. Dolayısıyla, yedi kez verilerin üzerine yazmak manyetik medyayı silmek için kullanılan standart bir yöntem olsa da, bu flaş bellekteki verilerinizi daha güvenli hale getirilmesi için çok fazla bir şey ifade etmez.
Bilgi seviyesi açısından ortalama düzeydeki kullanıcıların çoğunun telefonunda verilerini güvenli bir şekilde silmek için kullandığı uygulamalar bulunmaktadır. Bunlarla kolaylıkla telefon hafızası güvenli şekilde silinebilir. Yine de, güvenliği orta düzeydeki Galaxy S4'ünüzde ticari sırlar taşıyorsanız, çok fazla risk alıyorsunuz demektir.
iOS kullanıcılarının işi oldukça basittir. iPhone’da, telefonunuzu güvenli bir şekilde silmek için dahili seçenekler vardır. Eski telefonlarda, güvenli silme oldukça uzun sürmekteydi, ancak iPhone 3GS ve iOS 3.0'dan itibaren Apple, telefonlarında donanım şifrelemesine geçti. Bu noktadan itibaren iphone hafızasında depoladığınız tüm veriler (SIM kartta depolananlar hariç olmak üzere) otomatik olarak şifrelenir. Telefonunuz asla başka herhangi bir yerde depolanmayan, cihaza özel bir anahtar kullanır.
Desteklenen iOS cihazlarda telefonunuzu güvenli şekilde sildiğinizde veya sıfırladığınızda, gerçekte olan şey, donanıma özgü şifreleme anahtarının güvenli bir şekilde yok edilmesidir. Telefonunuzdaki kalan tüm veriler tamamen anlamsız hale gelir. Uzman biri adli bilişim laboratuvarında bu işi yapmak istese dahi yüksek ihtimalle başarısız olacaktır.
iPhone’u güvenli şekilde silmek için ne yapmak gerekiyor? Sadece şu menüye gidin:
Ayarlar > Genel > Sıfırla > Tüm İçerikleri ve Ayarları Sil
Bu kadar. iPhone 3GS dahil olmak üzere tüm üst model iPhone’lar ve 3. nesil ve üstü tüm iPad'ler ve iPod Touch’lar yukarıda açıklanan donanım şifreleme yöntemini kullanmaktadır. İşlemin çok hızlı olması sizi korkutmasın, verileriniz son derece güvende.
Daha eski cihazlar için, iOS işletim sistemi daha sonra okunmasını önlemek için tüm verilerinizin üzerine rastgele bilgiler yazacağından, işlem çok uzun sürer. Her iki durumda da, iPhone’daki bilgilerinizi kalıcı olarak silmiş olursunuz.
Android telefonlar iPhone'lardan biraz farklı dizayn edilmiştir ve üreticiden üreticiye farklılık göstermektedir. Bununla birlikte, genel olarak varsayılan seçenekler çoğunlukla güvenlidir.
iPhone'un aksine, Android şifreleme donanım seviyesinde yapılmaz. Bu, telefonunuzun şifrelenmesini istiyorsanız Ayarlar'dan manuel olarak etkinleştirmeniz gerektiği anlamına gelir. Bu işlem biraz zaman alabilir ve daha sonra telefonunuzu ilk açtığınızda bir PIN girmeniz (ekran kilit PIN'i ile karıştırmayın) gerekecektir. Ayrıca hafif bir performans düşmesine neden olabilir, bu yüzden performans kaybına razı olmanız lazım. Bir başka dikkat edilecek nokta, bu işlem telefonunuzu sıfırlamadan geri alınamaz yani şifreleme yaptıktan sonra bu şekilde kullanmaya devam etmelisiniz. Bu nedenle, şifreli moda geçmeden önce dikkatlice düşünün. Telefonunu satacaksanız bu çekincelerin hiçbirine gerek yok. Doğrudan tüm verilerinizi şifreleyin ve sonraki paragrafta anlatılanları yapın.
Android telefondaki bilgileri silme konusunda iki seçeneğiniz vardır: fabrika ayarlarına döndürme veya bir uygulama kullanarak güvenli silme. “Telefonu Sıfırla” veya “Fabrika Ayarlarına Döndür” seçeneği telefonunuza bağlı olarak farklı yerlerde bulunur, ancak "Yedekle ve Sıfırla" gibi bir menünün altında bulabilirsiniz. Bu sayede telefonunuzdaki her şeyi silinecektir. Bu yöntem çoğu kişi için saklanılan verilere erişilemeyeceğinin garantisini sağlar.
Tabii ki, telefonunuzu satmadan önce alabileceğiniz son önlem alıcıyı gözden geçirmek, başka bir anlamda güvenilir olduğundan emin olmaktır. Telefonunuzu teslim etmeden önce içindeki veri kalıp kalmadığına son kez göz gezdirmeyi unutmayın. Bunlara rağmen, birisinin telefonunuzdan veri çalmasından hala endişe ediyorsanız son çare kalıyor: Satmayın.
Hard Disk | USB Bellek |
SSD |
Server |
RAID |
DVR-Kayıt Cihazı |
Mobil Cihaz | |||||||